پرخاشگری در کودکان

با وجود اضطراب و استرس موجود در خانواده های امروزی و در دسترس بودن تکنولوژی برای کودکان، پرخاشگری کودکان یکی از مشکلات امروزی بوده که خانواده ها با آن دست و پنجه نرم کرده و کنترل کودکان از دست آن ها خارج شده است .

همه انسان ها در طول عمر خود از کودکی گرفته تا بزرگسالی احساس خشم را تجربه کرده و رفتار های پرخاشگرانه از خود نشان می دهند که این احساس بسیار طبیعی است ، اما زمانی می رسد که این پرخاشگری از حد و مرز و حالت نرمال خود خارج می شود .

شناخت نشانه های پرخاشگری غیر سازنده کودکان برای تشخیص والدین مناسب بوده و می تواند نگرانی آن ها را برطرف کند ، در صورتی که خشم کودک غیر سازنده و مخرب باشد به کارگیری راهکار های لازم و مراجعه به روانشناس برای کودک و والدین الزامی می باشد .

آیا کودک شما رفتار های پرخاشگرانه از خود نشان می دهد ؟ دلیل خشم کودکتان را نمی دانید ؟ آیا کودکتان بهانه های زیادی می گیرد و لجبازی می کند ؟ در این مقاله نشانه های خشم کودک ، عوامل تاثیرگذار بر پرخاشگری کودکان و برخی راهکار های کنترل آن ارائه شده است .

چگونه پرخاشگری کودک را شناسایی کنیم

خشم یک احساس طبیعی در انسان است که از ابتدا تا پایان عمر همراه فرد است و زمانی که به صورت بیرونی بروز پیدا کند تبدیل به پرخاشگری می شود . خشم کودکان همانند بزرگسالان طبیعی می باشد اما زمانی که پرخاشگری در کودکان به یک مسئله آزار دهنده برای اطرافیان تبدیل شود باید جلوی آن را گرفت تا به الگویی برای نوجوانی و بزرگسالی او تبدیل نشود .

کودکان تا دو سالگی خود به دلیل عدم تکامل سیستم تکلمشان نمی توانند خواسته های خود را به راحتی بیان کنند و به همین دلیل از واکنش هایی مثل گریه و جیغ استفاده می کنند ، بنابراین در اکثر مواقع پرخاشگری کودکان زیر دو سال مسئله ای جدی نمی باشد و والدین با رسیدگی به خواسته های او می توانند آن را مهار کنند .

گاهی کودکان زمانی که خوشحال نیستند از خود بی حوصلگی ، بی صبری و پرخاشگری نشان می دهند برخورد با یک رفتار غیر قابل پیش بینی می تواند برای کل خانواده استرس آور باشد ، در این جا نشانه هایی از پرخاشگری کودکان ارائه شده است .

 کودکی که سخت ارتباط می گیرد

دعوا و کتک زدن خواهر و برادر و دیگران را با حرف های ناپسند صدا کردن برای کودکان امری طبیعی است و جای نگرانی ندارد ، ولی زمانی که این دعوا همیشگی باشد و در اکثر اوقات کودک نتواند ارتباط سالم و دوستانه با اطرافیان برقرار کند وقت تغییر روند و پیگیری والدین می باشد .

 بر هم زدن نظم خانواده

زمانی که برنامه زندگی شما به دلیل پرخاشگری کودکتان مختل می شود و یا شما وقتی برای فرزند دیگرتان ندارید ، زمان آن رسیده که کودک را کنترل کنید و روند رفتاری او را تغییر دهید .

 عدم وجود انعطاف پذیری در کودک

هنگامی که کودکان به خواسته های خود نمی رسند ، پرخاشگری راه حل آخر برای نشان دادن اعتراضشان می باشد ، زمانی که کودک شما برای درخواست کمک و یا درخواست های دیگر از همان ابتدا رفتار پرخاشگرانه نشان می دهد ، نشانه عدم انعطاف پذیری و خشم غیر طبیعی او است .

 عدم تناسب رفتار با سن

برای کودک زیر دو سال طبیعی است اگر زمانی که عصبانی می باشد خود را از پله بیندازد و یا پای خود را به جایی بکوبد ولی این رفتار برای یک کودک هشت ساله طبیعی نمی باشد . زمانی که کودک بزرگ می شود رفتار هایش پخته تر شده و خشم خود را راحت تر کنترل می کند ، طبیعی نیست اگر کودک شما همچنان رفتار های پرخاشگرانه از خود نشان می دهد .

 ناامیدی مکرر

زمانی که که سن کودک افزایش می یابد ، تحمل شکست برای او راحت تر از قبل می شود ، اما اگر کودک هفت ساله هنگام خراب شدن خانه اسباب بازی ، اجزای آن را با خشم پرت کند و یا کودک نه ساله با هر اشتباه در تکلیف خود برگه هایش را پاره کرده و نا امید شود نشانه عدم پختگی و رفتار پرخاشگرانه نامناسب می باشد . 

 آزار فرد ضعیف تر

کودکان پرخاشگر افراد ضعیف تر از خود را در مدرسه یا مهدکودک مورد آزار قرار می دهند ، البته قبل از نگرانی و توبیخ کودک ابتدا مطمئن باشید که این رفتار به دلیل دفاع از خود نبوده است .

علت پرخاشگری کودک چیست

عوامل زیادی می توانند باعث پرخاشگری بی مورد کودکان شوند و شناخت این عوامل به والدین کمک می کند که از بروز این مشکل جلوگیری کنند زیرا پیشگیری بهتر از درمان است . برخی از مهم ترین عوامل بروز رفتار پرخاشگرانه کودکان در اینجا آمده است .

 الگوگیری

چشمان کودک در سن پایین مانند دوربین عکاسی که همه چیز را ثبت می کند بوده و در نهایت از این لحظات ثبت شده الگوگیری کرده و به صورت رفتار بروز می دهد . مشاهده عصبانیت و مشاجرات خانگی و یا برنامه های تلویزیونی با موضوع خشونت می تواند کودک را پرخاشگر بار آورد .

 مورد آزار قرار گرفتن

برخی کودکان در مهدکودک و مدرسه مورد آزار و اذیت کودکان بزرگتر از خود قرار می گیرند و خشم زیادی را درونی می کنند .

 اضطراب و استرس

گاهی کودکان به دلیل اضطراب و استرس زیاد رفتار های پرخاشگرانه از خود نشان می دهند که نیاز به پیگیری والدین برای رفع آن می باشد .

احساسات حل نشده

کودکان به دلایل مختلفی مثل جدایی والدین و یا از دست دادن آن ها در سن کم احساسات حل نشده ای درون خود دارند که موجب پرخاشگری و عصبانیت مکرر آن ها می شود .

بیش فعالی و کمبود توجه

برخی از کودکان با اختلال بیش فعالی به حرف والدین خود گوش نداده و مدام لجبازی می کنند و رفتار های پرخاشگرانه نشان می دهند .

اختلال سلوک

رفتار پرخاشگرانه، لجبازی کودکان و زیر پا گذاشتن حقوق دیگران از علایم اصلی این اختلال می باشد که در صورت عدم پیگیری والدین به اختلال ضد اجتماعی تبدیل می شود .

چگونه خشم کودک را مهار کنیم

کودکان در بیشتر مواقع متوجه خشم خود نمی شوند و آن را درست نمی شناسند بنابراین والدین باید با صبر و حوصله تعریف خشم را به صورت قابل فهم به کودکان بدهند و او را متوجه این موضوع کنند که خشم فقط یک احساس است و می توان آن را کنترل کرد ، در این جا شش مورد از مهارت های پیشگیری و کنترل خشم کودک ارائه شده است .

1. تمرین های کاهش خشم مانند شمردن اعداد و تنفس عمیق

2. فعالیت های ورزشی مثل پریدن و یا دویدن

3. عشق و علاقه خود را به کودک نشان دهید .

4. جایزه دادن به کودک در قبال کنترل خشم و کار خوب او

5. تصاویر و برنامه های خشونت آمیز تلویزیونی را از او دور کنید .

6. دعوا ها و مشاجرات خانگی را از کودک خود دور کنید .

نتیجه گیری

پرخاشگری کودکان امری طبیعی است ، اگر با مطالعه مقاله فوق متوجه وجود پرخاشگری در کودک خود شده اید نگران نباشید هر چه سریع تر راه های کنترل آن را به کار گیرید زیرا هنوز دیر نیست و جای جبران وجود دارد . اگر راه های پیش گرفته تغییری را در خلق کودک ایجاد نکرد هر چه سریع تر به متخصص روانشناس مراجعه کنید .

سوالات متداول

1- ✔️چگونه متوجه پرخاشگری کودکمان شویم ؟

✔️پرخاشگری کودکان زمانی که از حد طبیعی خود خارج شود تبدیل به مسئله ای نگران کننده می شود ، در متن مقاله برخی از نشانه های پرخاشگری کودکان ارایه شده است .

2- ✔️چه عواملی موجب پرخاشگری کودک می شود ؟

✔️عوامل زیادی در محیط بر رفتار پرخاشگرانه کودکان تاثیر می گذارد که برخی از این عوامل در متن ارائه شده است .

3- ✔️راه های کنترل پرخاشگری کودکان چیست ؟

✔️در صورت تشخیص پرخاشگری کودک باید هر چه سریعتر برای کنترل آن اقدام کنید ، در متن مقاله تعدادی از راه حل های کنترل خشم کودک اراده شده است .