تاثیر تولد فرزند دوم

والدینی که یک فرزند دارند همیشه خودشان را سرزنش می کنند، بخاطر اینکه فرزند اول تنها می ماند اما با توجه اینکه تربیت و بزرگ کردن فرزندان وظیفه ای سنگین و پر هزینه ای است، گاهی هم ممکن است در دوران بارداری و زایمان بچه اول تجربیات ناخوشایندی برای والدین خصوصا مادر رقم زده باشد و در این صورت والدین از داشتن فرزند دوم تردید دارند و یا منصرف می شوند.

شکی نیست که به دنیا آمدن فرزند جدید تغییراتی را در نحوه زندگی والدین به وجود می آورد که برخی از آن ها دوست داشتنی برخی نیز مشکل آفرین هستند. در این مقاله به بررسی تاثیر تولد فرزند دوم بر خانواده، آماده کردن کودک اول برای تولد کودک دوم و مزایای داشتن فرزند دوم پرداخته شده است.

تاثیر تولد فرزند دوم بر خانواده

وقتی به داشتن فرزند دوم فکر می کنید، یا به طور ناخواسته باردار شوید بهتر است درباره داشتن 2 فرزند و مسائل مربوط به آن فکر کنید، شما و همسرتان باید در مورد طرز رفتار و برخورد بچه ها با همدیگر فکر کنید. تولد فرزند دوم در واقع آغاز دوره جدیدی از شادی ها همراه با مشکلات در خانواده است، برای پی بردن به تاثیرات فرزند دوم بر روابط خانوادگی بهتر است به نکات زیر توجه کنید، از جمله تاثیرات تولد فرزند دوم بر خانواده عبارتند از:

تولد فرزند دوم و مراقبت از 2 فرزند بسیار مشکل است و زحمات و مراقبت از آن ها نیز بیشتر می شود، همینطور هزینه های مالی بیشتری را به خانواده تحمیل می کند.

با ورود فرزند جدید مادری که تا قبل از این تمام هم و غم خود را روی فرزند اول می گذاشت الان با ورود عضو جدید به خانواده بیشتر وقت خود را به او اختصاص می دهد از شیر دادن و پوشک عوض کردن و خواباندن کودک، از جمله مسئولیت های جدید و خستگی و بی خوابی های شبانه ای که مادر به آن ها دچار شده باعث می شود تا مثل قبل به فرزند اول رسیدگی و توجه نکند.

فرزند اول با ورود فرزند دوم به خانواده و تغییر شرایط زندگی اش ممکن است دچار ناسازگاری هایی خصوصا با مادر شود. مادر نیز با داشتن آگاهی از تجربیات فرزند اول خود و آگاهی از تجربه احساسات طبیعی ای مانند حسادت در کودکان خود و پیش بینی روزهای بعد از تولد نوزاد جدید بهتر می تواند اوضاع را کنترل کند.

سطح انرژی و توان جسمی مادر به دلیل بارداری و زایمان کاهش پیدا می کند، و به دلیل شرایط موجود و کم توجهی هایی که مادر نسبت به فرزند اول خود دارد، دچار احساس گناه می شود، بنابراین مادر در صورت امکان از اطرافیان برای مراقبت از فرزند دوم کمک بگیرد، تا فشار جسمانی و روانی کمتری را متحمل شود. 

تولد فرزند دوم احساس کسالت و بی حوصلگی مادر را ممکن است به همراه داشته باشد، از این رو اگر این تغییرات خلقی و تجربه احساس های ناخوشایند ادامه دار بود یا افکاری مانند اینکه فکر آسیب رساندن به خود یا فرزندتان دارید ممکن است به افسردگی بعد از زایمان دچار شده باشید و لازم است این موضوع را جدی بگیرید و به یک روان شناس مراجعه کنید.

آماده کردن فرزند اول برای تولد فرزند دوم

تولد فرزند دوم تاثیرات زیادی بر کل خانواده مخصوصا بر روی فرزند اول دارد. با تولد فرزند دوم، فرزند اول احساس می کند، آن محبت اولیه که فقط به او تعلق داشت و همه اطرافیان و والدین محبتی که در بالاترین حد خود نثار او می کردند، حالا باید تقسیم شود و این باعث نارضایتی و بروز رفتارهایی چون بهانه گیری، خشونت، لجبازی، چسبندگی به مادر و اضطراب جدایی، مشکلات خواب، بد غذایی از خود بروز دهد. 

ممکن است والدین رفتارهای عجیب و غریبی را در کودک خود مشاهده کنند. برای آماده کردن فرزند اول برای ورود فرزند دوم والدین راهکارهایی را به کار ببندند تا احساس های ناخوشایندی چون حسادت، نفرت و هیجان که در کودک بزرگترشان در حال تجربه شده است را از بین ببرند. از جمله این راهکارها عبارتند از:

بارداری خود را اگر کودک کمتر از 5سال دارید، بهتر است اواخر حاملگی او را مطلع کنید، چون تحمل انتظار چند ماهه برایشان سخت است، اما برای کودکی که بزرگ تر است می توانید زودتر او را در جریان بارداری خود قرار دهید.

در دوران بارداری از فرزند بزرگ تر خود بخواهید برای نوزادی که داخل شکم دارید، برای خواهر و یا برادرش شعر و داستانی که بلد است را تعریف کند.

در هنگام چیدمان اتاق نوزاد جدید و یا خرید وسایل برای او از کودک نظر خواهی کرده و همراهی او را جلب کنید تا کودک ذوق و شوق بیشتری برای تولد فرزند دوم داشته باشد. می توانید از او بخواهید یک هدیه برای نوزاد جدید به سلیقه خود تهیه و موقع تولد به کودک بدهد.

خاطرات جالبی که با خواهر یا برادرهای خود داشتنید، برای او تعریف کنید، و از او بخواهید از کارها و فعالیت هایی که دوست دارد با خواهر یا برادر خود انجام دهد، مانند نقاشی کردن را برای شما تعریف کند.

اگر فرزندتان از والدین سوال پرسید، خواهر و برادر را چگونه برای او آورده اید، با داستان لک لک ها یا خریدن از مغازه به او دروغ نگویید و متناسب با سن کودک خود به او آگاهی دهید.

عکس های دوران نوزادی و زمان تولدش را به او نشان دهید و به او بگویید که در آن دوره توانایی غذا خوردن، راه رفتن، حرف زدن و ... را نداشته، و با این توضیح کودک به این درک می رسد که بزرگ شده و خود می تواند کارهایش را انجام دهد و به هنگام ورود نوزاد جدید کارهایی که در توان خودش است را انجام داده و لجبازی نکند. و در واقع توانایی های برتر کودک بزرگ تر را به نسبت نوزاد به او ابراز کنید.

در عکس ها و فیلم های دوران نوزادی کودک بزرگ تر توجه او را به محبت ها و هدایایی که در آن زمان برای او هم انجام شده، جلب نمایید، تا هنگام به دنیا آمدن نوزاد جدید، زمانی که اطرافیان توجه ویژه ای به او داشتند، آرزو نکند که کاش من هم بچه بودم و دست به رفتارهای کودکانه ای نظیر مکیدن انگشت یا در شلوار خود ادرار کردن نزند و سعی نکند از این طریق توجه شما را به خود جلب کند.

کودک نباید احساس کند آن چه به او تعلق داشته مانند تختخواب، صندلی، اسباب بازی و غیره از او گرفته و به نوزاد جدید داده می شود، اگر قرار است گهواره یا تخت کودک برای استفاده نوزاد اختصاص یابد، پدر و مادر ابتدا باید برای کودک، تخت جدیدی تهیه نمایند و سپس تخت او را مورد استفاده نوزاد جدید قرار دهند.

زمان ماندن مادر در بیمارستان، اغلب کوتاه است، بنابراین نگهداری کودک توسط پدر یا افرادی که با کودک ارتباط نزدیکی داشته اند، انجام گیرد. 

بعد از آوردن نوزاد به خانه، کودک بزرگتر را به اتاقی دیگر یا به منزل پدر و مادر بزرگ نفرستید، زیرا کودک احساس خواهد کرد که متولد شدن نوزاد، او را از محیط قبلی خود و دامان مهر و محبت مادر، دور کرده است. 

ارتباط بین مادر و فرزند اول بعد از تولد نوزاد دوم خیلی اهمیت دارد و این رابطه نباید کمرنگ شود، او را در آغوش بگیرید و به او محبت کنید، با او بازی کنید، برایش کتاب داستان بخوانید و نقاشی های کودکانه بکشید و یا فعالیت هایی را انجام دهید که مناسب سنش است، فرزند اول ما باید احساس کند که در ساعات خاصی از شبانه روز مادر به او تعلق دارد.

قبل از تولد فرزند دوم تمام مزایا و محاسن ورود نوزاد را برای فرزندتان بگویید. از اثرات مثبت برادر و یا خواهر داشتن و معایب تنهایی را به کودک گوشزد کنیم.

فواید داشتن فرزند دوم

والدینی که تک فرزند دارند باید تمام وقت و انرژی خود را صرف فرزند اول کنند و یا وقت او را پر کنند، چون تنها همبازی کودک به شمار می آیند، همچنین دیده شده خانواده برای اینکه علاقه و توجه خود را به کودک فرزند دوم نشان دهند، مدام نیاز های مالی او را برآورده می کنند، آسیب های تک فرزندی را بسیاری از پدر و مادرها می دانند و به داشتن فرزند دوم فکر می کنند، از جمله فواید داشتن فرزند دوم عبارتند از:

فرزندان دوم سازگاری و روابط اجتماعی بالاتری از طریق تعاملات خود برای فرزند اول فراهم می‌ آورند در حالی که غالبا تک فرزندها، سازگاری پایین و روابط اجتماعی ضعیفی تری دارند.

میزان همدلی و نوع دوستی در خانواده‌ های تک فرزند کم و محدود است، اما تولد فرزند دوم به افزایش همدلی و نوع دوستی فرزند اول کمک می‌ کند، چرا که تک فرزند‌ها، به دلیل تمرکز و توجه پدر و مادر که همه چیز را در اختیار و در خدمت آن‌ ها قرار داده اند، معمولا ویژگی‌های افراد خودشیفته و خود محور را بروز می‌ دهند.

فرزند دوم به سلامت روان فرزند اول کمک فراوانی می‌ کند در حالی که اگر فرزند اول تک فرزند باقی بماند با اضطراب‌ های متعدد و نشانه‌ های بیماری معمولا جزو بیشترین مراجعه کنندگان به مشاوران کودک هستند. در واقع در این خانواده‌ ها به دلیل نبود فرزند دیگر، تمام توقعات، انتظارات و حتی آرزو‌های والدین روی یک فرزند متمرکز می‌شود که اضطراب یا کاهش اعتماد به نفس فرزند را در پی دارد.

استقلال در نوجوانی و یا در دوران بزرگسالی، در کودکانی که خواهر و یا برادر دارند به نسبت تک فرزند ها بیشتر می شود.

وابستگی افراطی بین پدر و مادرانی که تک فرزند دارند و تسلیم پذیری و عدم مخالفت والدین با تک فرزند سبب شکنندگی و آسیب پذیری او در آینده می شود.

کودکان تک فرزند در برابر ناامیدی ها و فشارهای روحی و روانی تاب آوری کمتری خواهد داشت، که تولد فرزند دوم به حل این مشکلات کمک می‌کند.

والدین تک فرزند زودتر از بقیه به سندروم آشیانه خالی گرفتار خواهند شد و زمانی که فرزندشان ازدواج یا ترک منزل پدری می کند با علایم افسردگی، احساس تنهایی، پوچی، بی هدفی، غمگینی روبرو می شوند.

سوالات متداول

1- ✔️ تاثیر تولد فرزند دوم بر خانواده چیست؟

✔️ از جمله تاثیرات تولد فرزند دوم بر خانواده این است که تولد فرزند دوم و مراقبت از 2 فرزند بسیار مشکل است و زحمات و مراقبت از آن ها نیز بیشتر می شود، همینطور هزینه های مالی بیشتری را به خانواده تحمیل می کند، جهت کسب اطلاعات بیشتر از تاثیر تولد فرزند دوم بر خانواده به متن مقاله مراجعه نمایید.

2- ✔️ آماده کردن فرزند اول برای تولد فرزند دوم چگونه باشد؟

✔️ از جمله این راهکارها و نکات مهم جهت آماده کردن فرزند اول این است که قبل از تولد فرزند دوم، تمام مزایا و محاسن ورود نوزاد را برای فرزندتان بگویید. از اثرات مثبت برادر و یا خواهر داشتن و معایب تنهایی را به کودک گوشزد کنیم، سایر راهکارها در متن مقاله ارائه شده است.

3- ✔️ فواید داشتن فرزند دوم چیست؟

✔️ از جمله فواید داشتن فرزند دوم سازگاری و روابط اجتماعی بالاتر از طریق تعاملات خود برای فرزند اول فراهم می‌ آورند، در حالی که غالبا تک فرزندها، سازگاری پایین و روابط اجتماعی ضعیفی تری دارند، سایر فواید فرزند دوم داشتن در متن مقاله ارائه شده است.