روانشناسی رشد کودکان

همانطور که می دانید بازی یکی از فعالیت هایی است که کودک با میل خود به انجام آن می پردازد که می توان گفت یکی از مهم ترین فعالیت هایی است که کودک انجام می دهد و نقش بسیار زیادی بر رشد مهارت های کودکان دارد . همچنین کودکان روابط اجتماعی و مهارت های لازم برای برقراری ارتباط با دیگران را در بازی یاد می گیرند .

رشد کودکان از زمانی که به دنیا می آیند تا گذراندن دوره کودکی خود بسیار سریع است و همچنین تغییرات در نیاز های کودکان ارتباط مستقیم با رشد آن ها دارد . بنا به اینکه خواسته های کودکان با افزایش سن آن ها تغییر می کند ، به دنبال آن نوع بازی و اسباب بازی هایشان نیز باید تغییر کند و متناسب با سن و ویژگی های رشدی شان انتخاب شوند .

همانطور که می دانید رشد کودکان بسیار سریع است و باعث تغییر و تحولات در زندگی او می شود ، منظور از رشد تنها رشد جسمانی نیست بلکه مغز کودکان نیز از ابتدای نوزادی شروع به رشد می کند در نتیجه ویژگی های رفتاری و حرکتی آن ها نیز تغییر می کند و به دنبال آن تغییر در انتخاب اسباب بازی نیز به وجود می آید .

کودکان در سال های اول زندگی به دلیل اینکه نمی توانند ویژگی های وسایل و اسباب بازی ها را از یکدیگر تشخیص دهند ، هر جایی که وسیله ای پیدا کنند با آن بازی می کنند به طور مثال گاهی والدین می گویند فرزندان ما با ماهیتابه ، قابلمه ، قاشق و دیگر وسایل منزل بازی می کنند .

همانطور که گفتیم کودک در هر سنی بازی خاصی را می پسندد ، برای نمونه نوزاد بیشتر دست و پا زدن را دوست دارد و وقتی بزرگ تر می شوند بهتر از قبل متوجه اطراف خود می شود و از اینکه چشمانش را بگیرند و با او دالی بازی کنند لذت می برند .  در مرحله اول کودکی ( تولد تا سه سالگی ) بازی های کودکانه بیشتر انفرادی و برای اینکه کودک بتواند با محیط پیرامون خود آشنا شود ، انجام می شود .

روانشناسی رشد کودکان زیر دو سال برای انتخاب اسباب بازی

همانطور که گفتیم کودکان در هر دوره سنی نیازها و علایق خاص خود را دارند و با توجه به رشد آن ها و تغییر در نیازهایشان ، اسباب بازی هایشان نیز باید متناسب با رشد آنان انتخاب شوند . در ادامه مقاله ویژگی های رشدی کودکان زیر دو سال را بیان خواهیم کرد .

 

• روانشناسی رشد کودک از تولد تا سه ماهگی

نوزادی که تازه به دنیا می آید توانایی بازی کردن و انتخاب اسباب بازی را ندارند و بیشتر اوقات خواب هستند زیرا هنوز توانایی برقراری ارتباط با محیط پیرامون خود را ندارند . نوزاد تازه به دنیا آمده حتی توانایی نشستن نیز ندارد و به همین دلیل همانطور که گفتیم مهارت استفاده از اسباب بازی را نیز ندارد .

اسباب بازی های مناسب برای آن ها بیشتر جغجغه ، اسباب بازی های موزیکال و ... است که تنها برای تحریک حواس آن ها استفاده می شود در نتیجه کودک فقط به آن ها نگاه می کند و توانایی لمس آن ها را نیز ندارد .

 

 

حتما بخوانید: چرا کودکان باید بازی کنند

• روانشناسی رشد کودک از سه تا شش ماهگی

کودکان به ماه چهارم که برسند ، چشم و دست آن ها هماهنگ می شود در نتیجه می توان گفت بازی با اسباب بازی از پنج ماهگی شروع می شود ، کودکان در این سن می توانند اشیاء مختلف را لمس کنند ، دست دراز کنند ، وسایل را در دست بگیرند ، چنگ بزنند ، با وسایل بازی کنند و غیره . از وسایل بازی کودکان در این دوره می توان به توپ های پارچه ای ، اسباب بازی های ویژه دندان در آوردن و ... اشاره کرد .

 

• روانشناسی رشد کودک از شش ماهگی تا یک سالگی

از سنین شش ماهگی تا یک سالگی مهارت های حرکتی کودکان رشد می کند به طور مثال در سن شش و نیم ماهگی می توانند به تنهایی بنشیندد ، سینه خیز رفتن آن ها از سن هشت ماهگی شروع می شود ، در نه ماهگی می توانند دست خود را از یک جا بگیرند و تنهایی بایستند و همچنین در ده ماهگی اگر کسی دستش را بگیرد و کمک کند می تواند راه برود .

کودک در نه ماهگی از اینکه به وسایل مختلف دست بزند و با ویژگی آن ها آشنا شود لذت می برند ، درنتیجه آن ها در این سن به ویژگی های اشیا دقت می کنند و رفتارشان مثل قبل بی توجه به پیرامونشان نیست که انگار همه اشیا با هم تفاوتی ندارند . آن ها دوست دارند در این سن با ویژگی های مختلف اشیا آشنا شوند و همچنین آن ها را در درون یکدیگر قرار دهند و دوباره بیرون آورند ، از اسباب بازی های کودکان در این سن می توان خانه سازی ، تلفن ، اسباب بازی و ... را نام برد .

 

• روانشناسی رشد کودک از یک سالگی تا یک و نیم سالگی

از یک سالگی به بعد کودکان تنها به یک وسیله بازی ، کفایت نمی کنند در نتیجه آن ها از چند نوع اسباب بازی همزمان استفاده می کنند و بازی با یک وسیله به ندرت دیده می شود . در نتیجه در این سن ترکیب اشیا در بازی دیده می شود ، در این سن کودکان به ویژگی و کارکرد اسباب بازی ها پی می برند در نتیجه از اسباب بازی به شکل مناسب استفاده می کنند . مثلا می دانند که توپ برای پرت کردن است .

 

• روانشناسی رشد کودک از یک و نیم سالگی تا دو سالگی

از یک سالگی به بعد تغییر در بازی های کودکان کاملا حس می شود زیرا در این سن آن ها با اسباب بازی ها به طور هدفمند و خلاقانه استفاده می کنند و این موضوع ناشی از فعالیت و پیچیدگی ذهن آن ها است . از اسباب بازی های کودکان در این سن می توان به قاشق ، بیلچه ، عروسک خیمه شب بازی و ... اشاره کرد .

بیشتر بخوانید: تقلید در کودک

 

 

ویژگی های رشدی کودکان از دو سالگی تا پیش دبستانی

همانطور که گفتیم ویژگی های کودکان در هر دوره سنی تغییر می کند بنابرین نیازهایشان نیز تغییر کرده و به دنبال آن نوع بازی و وسایل بازی شان نیز باید تغییر کند و متناسب با ویژگی های رشدی شان انتخاب شوند . در سن پیش دبستانی مهارت های حسی ، حرکتی ، اجتماعی ، زبانی و علایق کودکان تغییر می کنند .

 

• روانشناسی رشد کودک در سن دو سالگی

در این سن کودکان از زبان به طور موثری استفاده می کنند ، مهارت های مربوط به عضلات بزرگ رشد می کنند ، در استفاده از عضله های کوچک هنوز مهارت کامل ندارند ، پر شور و شوق ، پر توان ، سخت کوش و ... هستند . از اسباب بازی مربوط به کودکان در این سن می توان به حیوانات پارچه ای ، وسایل آب بازی و ... اشاره کرد .

 

• روانشناسی رشد کودک در سن سه سالگی

در سن سه سالگی کودکان به این دلیل که می توانند محیط پیرامون خود را به خوبی درک کنند در نتیجه می توانند رویا پردازی کنند ، آن ها ویژگی های خاص خودشان را پیدا می کنند ، می توانند با دوستان و هم سالان خودشان کنار بیایند ، از نقش های بزرگسالان خوششان می آید .

از اسباب بازی های مربوط به کودکان در این سن می توان به وسایل مربوط به نقاشی مانند قلم مو ، مداد رنگی ، وسایل های هنری ، پازل و ... اشاره کرد .

 

 

 

• روانشناسی رشد کودک در سن چهار سالگی

کودک از چهار سالگی به قبل ویژگی های اخلاقی و شخصیتی خود را پیدا کرده اند در نتیجه در این سن به طور ایمن تر و با اعتماد به نفس رفتار می کنند . می خواهند خودشان را به دیگران نشان دهند و نظر آن ها را جلب کنند . آن ها قدرت این را پیدا می کنند که ریسک کنن حتی اگر خطرناک باشد .

کودکان در این سن دلقک بازی دارند و کارهایشان را با برنامه ریزی انجام می دهند . از اسباب بازی های مربوط به کودکان در این سن می توان به وسایل نقاشی ، طراحی ، نجاری و ... اشاره کرد .

 

• روانشناسی رشد کودک در سن پنج سالگی

در سن پنج سالگی کودکان می توانند به طور منطقی فکر کنند و گاه می توانند خوب و بد را تشخیص دهند ، همچنین کودکان مهربان ؛ آرام ، قابل اعتماد ، واقع بین و ... را در این سن یاد می گیرند . از اسباب بازی های کودکان در این سن می توان بازی های ساده با ورق و بازی هایی که قواعد کمی را دارند نام برد .

در ادامه بخوانید : تاخیر در راه رفتن کودکان

 

 

سوالات متداول

1- ✔️ انتخاب اسباب بازی باید چگونه باشد ؟

✔️ در واقع می توان گفت انتخاب اسباب بازی کودکان باید با سن ، جنسیت و موارد دیگر هماهنگ باشد به طور مثال عروسک 2 سالگی با 5 سالگی تفاوت دارد که در متن مقاله بیشتر در مورد آن توضیح داده شده است .

2- ✔️ اسباب بازی کودکان 2 تا 3 سال چیست ؟

✔️کودکان در این سن نه تنها متوجه اطراف و پیرامون خود خواهند شد بلکه به دنبال کشف کردن نیز هستند در نتیجه اسباب بازی آن ها باید مداد رنگی ، پازل و غیره باشد که در متن مقاله دیگر اسباب بازی ها معرفی شده است .

3- ✔️ آیا کودک تازه به دنیا آمده نیاز به اسباب بازی دارد ؟

✔️ اسباب بازی کودکان تازه به دنیا آمده تنها جنبه پرت کردن حواس نوزاد را داشته و به همین دلیل از اسباب بازی های موزیکال می توانید استفاده کنید که در متن مقاله بیشتر به جزئیات پرداخته شده است .