یکی از روش های رایج برای درمان افسردگی استفاده از دارو و قرص می باشد که به دلیل شیوع این اختلال قرص های بسیار مختلفی برای آن وجود داشته که نحوه عملکرد آن ها و عوارضی که به همراه دارند متفاوت است و بسته به تشخیص فرد متخصص ارائه می شود.
افسردگی اختلالی روانی است که شاخصه اصلی آن خلق پایین و عدم لذت از کار های روزمره می باشد. این اختلال معمولا توسط روان درمانگر یا روانپزشک تشخیص داده شده و در صورت نیاز قرص و دارو برای کنترل آن ارائه می شود. اما بهترین درمان افسردگی ترکیب روان درمانگری و دارو است. در این مقاله به معرفی قرص های افسردگی و عوارض آن ها پرداخته شده است.
نحوه عملکرد قرص های افسردگی
همانطور که ذکر شد امروزه انواع مختلف قرص های ضد افسردگی وجود داشته تا افراد با مصرف آن علائم افسردگی خود را کاهش دهند. این قرص ها صرفا روی علائم و نشانه ها تاثیر داشته و منجر به رفع آن ها می شود.
بسیاری هنگام مصرف دارو های ضد افسردگی در ابتدا کاهش علائم و بهبود آن ها را مشاهده می کنند اما به مرور زمان این علائم بازگشته و باید داروی خود را عوض کنند. برای مصرف و تجویز قرص های ضد افسردگی فرد متخصص عوامل زیر را مد نظر قرار می دهد.
علائم خاص افسردگی
برای تجویز داروی افسردگی باید علائم افسردگی شدید را بررسی کرد، برای مثال اگر شما دچار مشکلات خواب شده باشید دارو هایی که آرام بخش بوده و منجر به خواب بهتر می شود برای شما مناسب است.
عوارض احتمالی قرص ضد افسردگی
عوارض قرص های افسردگی با هم متفاوت است و بنابراین با توجه به پیشینه سلامت جسمی و روانی شما فرد متخصص بهترین دارو را تجویز می کند.
تاثیر دارو افسردگی بر افراد نزدیک
در صورتی که اعضای فامیل و خانواده شما در گذشته داروی خاصی را مصرف کرده و تاثیر آن را دیده اند به احتمال زیاد آن دارو بر روی شما هم تاثیر خوبی دارد.
تداخل قرص افسردگی با دیگر دارو ها
برخی دارو های ضد افسردگی با دارو های مصرفی دیگر برای بیماری های خاص دیگر تداخل پیدا کرده و آسیب های بسیاری به همراه دارد.
بارداری و یا شیر دهی برای مصرف دارو افسردگی
تشخیص مصرف دارو ضد افسردگی در دوران بارداری و شیر دهی بسته به فواید و عوارض آن و تشخیص پزشک داشته، زیرا برخی دارو ها مثل پاروکستین عواقب به همراه دارد.
انواع قرص های افسردگی
علت افسردگی در همه افراد مشخص نیست اما علائم آن معمولا قابل مشاهده و بررسی بوده و با توجه به آن می توان دارو مصرف کرد. قرص های افسردگی در انواع مختلفی وجود داشته که هر کدام کارکرد متفاوت و عوارض متفاوت دارند، در این جا مهم ترین دسته های قرص ضد افسردگی را مشاهده می کنید.
1مهارکنندههای انتخابی بازجذب سروتونین (SSRI)
معمولا متخصصان دارو های مهارکننده بازجذب سروتونین را در ابتدا به بیمار معرفی کرده و تجویز می کنند. این نوع دارو ها سطح سروتونین (serotonin) مغز را افزایش داده که منجر به بهبود خلق می شود و معمولا عوارض کمتر دارد و شامل موارد زیر است.
-
فلوکستین (fluoxetine)
-
پاروکستین (paroxetine)
-
سرترالین (sertraline)
-
سیتالوپرام (citalopram)
-
اسکیتالوپرام (escitalopram)
2مهارکنندههای بازجذب سروتونین/ نوراپینفرین (SNRIs)
انواع جدید دارو های ضد افسردگیSNRIs بوده که علاوه بر افزایش سطح سروتونین، نور اپی نفرین (norepinephrine) نیز تولید می کند. این داروها عوارضی مانند SSRIs ها داشته و بیشتر از باقی دارو ها تجویز می شود که شامل موارد زیر است.
-
دولوکستین (duloxetine)
-
ونلافاکسین (venlafaxine)
3بازدارندههای مونوآمین اکسیداز (MAOI)
این نوع دارو های معمولا زمانی که قرص های دیگر تاثیر خوبی نداشته تجویز می شود. زیرا مضرات بسیاری به همراه داشته و نیاز به رژیم غذایی خاص دارد و با برخی دارو ها مثل مسکن تداخل پیدا می کند. برای مثال باید از مصرف سویا و موادی که دارای سویا است، برخی پنیر ها مثل چدار و پارمسان، الکل، باقلا، کشمش، خرما، میوه های خشک و همه مغز ها دوری کرد. برخی از دارو های بازدارندههای مونوآمین اکسیداز را در این جا مشاهده می کنید.
-
ترانیل سیپرومین (tranylcypromine)
-
فنلزین (phenelzine)
-
ایزوکاربوکسازید (isocarboxazid)
4داروهای ضد افسردگی سهحلقهای (TCA)
دارو های سه حلقه ای با استفاده از افزایش نور اپی نفرین کار کرده و تا حد کمی سروتونین را نیز افزایش می دهند. برخی از این داو های کاکردی غیر درمان افسردگی نیز دارند و شامل موارد زیر هستند.
-
ایمیپرامین (imipramine)
-
نورتریپتیلین (nortriptyline)
-
آمیتریپتیلین (amitriptyline)
یکی دیگر از نکات مهم مصرف قرص های افسردگی امکان ایجاد اعتیاد است زیرا این دارو ها خاصیت اعتیاد آور داشته و در صورت مصرف زیاد فرد بدون آن توان کنترل علائم خود را ندارد.
عوارض استفاده از قرص های افسردگی
همانطور که ذکر شد برخی قرص و دارو های ضد افسردگی عوارض بسیار به همراه دارد و باید قبل مصرف از آن ها آگاه بود، بنابراین برای جلوگیری از این مضرات باید حتما با پزشک مشورت کرده و در صورت تجویز وی شرع به مصرف کرد. در این جا عوارض استفاده از قرص های افسردگی مطرح شده است.
عوارض قرص های مهارکنندههای انتخابی بازجذب سروتونین (SSRI)
-
مشکلات گوارشی از جمله اسهال
-
تهوع
-
خشکی دهان
-
بی قراری
-
سردرد
-
بی خوابی یا خواب آلودگی
-
کاهش میل جنسی و دشواری در رسیدن به ارگاسم
-
تحریک پذیری و عصبانیت
عوارض دارو های مهارکنندههای بازجذب سروتونین/ نوراپینفرین (SNRIs)
-
مشکلات گوارشی به خصوص یبوست
-
تهوع
-
خشکی دهان
-
بی قراری
-
سردرد
-
افزایش فشار خون
-
افزایش ضربان قلب
-
تغییر اشتها
-
بی خوابی یا خواب آلودگی
-
افزایش تعریق
-
کاهش میل جنسی و دشواری در رسیدن به ارگاسم
عوارض قرص های بازدارندههای مونوآمین اکسیداز (MAOI)
-
خستگی
-
درد عضلانی
-
عصبی بودن
-
بی خوابی
-
کاهش میل جنسی
-
اختلال نعوظ
-
سر گیجه و سبکی سر
-
اسهال
-
افزایش فشار خون
-
سوزن سوزن شدن پوست
-
مشکل در ادرار
-
افزایش وزن
-
خونریزی مغزی در موارد حاد
عوارض داروهای ضد افسردگی سهحلقهای (TCA)
-
خشکی دهان و چشم
-
تاری دید
-
سر گیجه و گمراهی
-
خستگی
-
سر درد
-
تشنج
-
خواب آلودگی
-
یبوست
-
مشکلات جنسی
-
کاهش فشار خون
-
افزایش وزن
-
تهوع
افسردگی و اضطراب و استرس رابطه تنگاتنگی با هم داشته و هر کدام علت دیگری می تواند باشد، بنابراین در بسیاری مواقع راه های درمان و دارو های مصرفی برای افسردگی منجر به کاهش و درمان اضطراب نیز می شود.
کلام آخر
همانطور که در این مقاله مشاهده کردید مصرف دارو های ضد افسردگی گرچه بسیار موثر بوده اما عوارضی نیز به همراه داشته که قبل مصرف باید از آن آگاه بود و از مصرف قرص ضد افسردگی بدون نسخه پرهیز کرد. در حال حاضر بهترین و رایج ترین دارو های مصرفی برای افسردگی قرص های مهارکنندههای انتخابی بازجذب سروتونین (SSRI) هستند که آسیب کمتر و تاثیر بهتری دارند.
سوالات متداول
1- ✔️ نحوه عملکرد قرص های افسردگی چگونه است؟
✔️ قرص های ضد افسردگی صرفا روی علائم و نشانه ها تاثیر داشته و منجر به رفع آن ها می شود که در متن شرح داده شده است.
2- ✔️ انواع قرص های افسردگی چیست؟
✔️ قرص های افسردگی در انواع مختلفی وجود داشته که هر کدام کارکرد متفاوت و عوارض متفاوت دارند که در متن مقاله معرفی شده اند.
3- ✔️ عوارض استفاده از قرص های افسردگی چیست؟
✔️ قرص و دارو های ضد افسردگی عوارض بسیار مثل مشکلات گوارشی یا خواب به همراه دارد که در متن عوارض هر دسته مطرح شده است.