کلاستروفوبیا چیست

همه انسان ها هیجان ترس را در حوزه های مختلف تجربه می کنند، بسیاری به دلایل مختلف ترس های غیر اقعی مثل ترس از ارتفاع، سوسک و مواردی از این دست را داشته و هنگام مواجه شدن با آن علائم جسمی نشان می دهند. ترس از فضای بسته یکی از این ترس های محصوب می شود.

ترس از فضا های بسته یا کلاستروفوبیا (Claustrophobia) زمانی تبدیل به فوبیا می شود که در توانایی شما برای عملکرد در محل کار، مدرسه یا سایر فعالیت های روزانه اختلال ایجاد کند. آموزش رفتار درمان اصلی است و سایر روش های مقابله ای نیز تاثیر گذارند. در این مقاله در مورد کلاستروفوبیا صحبت شده است.

کلاستروفوبیا یا ترس از محیط بسته چیست

کلاستروفوبیا به عنوان ترس از فضا های بسته تعریف می شود. مانند هر فوبیا، شدت کلاستروفوبیا می تواند از فردی به فرد دیگر بسیار متفاوت باشد. ممکن است علائم را در اتاق های کوچک، فضا های تنگ، شلوغی و بسیاری موقعیت های دیگر تجربه کنید. بسیاری از ترس ها منطقی به نظر می رسند. همه ما سعی می کنیم از چیز هایی که باعث ناراحتی ما می شود اجتناب کنیم. تفاوت بین ترس و فوبیا در این است که فوبیا ترس شدید و غیرمنطقی نسبت به یک یا چند چیز یا موقعیت است. همچنین با فوبیا میزان ترس با موقعیت ایجاد شده مطابقت ندارد.

برخی از افرادی که کلاستروفوبیک هستند و ترس از فضای بسته دارند، در آسانسورها، در پارک های تفریحی که از محدودیت های ایمن دارد (مانند ترن هوایی)، سرویس های بهداشتی عمومی یا حتی درهای گردان استفاده می کنند، احساس ناراحتی می کنند. اتاق های مخصوص MRI و سایر آزمایش های پزشکی نیز در صورت ابتلا به کلاستروفوبیا می توانند دشوار یا غیر ممکن باشند. وقتی ترس در توانایی شما برای انجام فعالیت های روزانه اختلال ایجاد کند، فوبیا به یک مشکل روانی تبدیل می شود.

کلاستروفوبیا ترس شدید از محیط بسته است و در برخی از موقعیت ها فعال می شود. میزان ترس ایجاد شده در هر یک از این موقعیت ها از فردی به فردی دیگر متفاوت است و برخی ترسناک تر از بقیه هستند. در اینجا برخی از آن ها ذکر شده است.

تونل ها

آسانسور

قطارها

هواپیماها

ماشین های کوچک

غارها

دستگاه تصویربرداری MRI

انبارها

اتاق های کوچک بدون پنجره یا با پنجره هایی که باز نمی شوند

افکار در مورد قرار گرفتن در یک فضای محدود

حتما بخوانید: انواع فوبیا

 

 

علائم کلاستروفوبیا

علائم کلاستروفوبیا در پی محرکی برای فوبیا، مانند قرار گرفتن در یک اتاق بسته یا یک فضای شلوغ ظاهر می شود. آنچه شما یک فضای کوچک در نظر می گیرید بسته به شدت فوبیای شما می تواند متفاوت باشد. هنگامی که علائم کلاستروفوبیا را تجربه می کنید، ممکن است احساس کنید که دچار حمله پانیک شده اید. علائم کلاستروفوبیا می تواند شامل موارد زیر باشد:

تعریق

لرزیدن

گرگرفتگی

احساس ترس یا وحشت شدید

مضطرب شدن

تنگی نفس

افزایش ضربان قلب

سفتی یا درد قفسه سینه

حالت تهوع

احساس ضعف یا سبکی سر

احساس گیجی یا سردرگمی

این علائم می تواند خفیف یا شدید باشد. اگر کلاستروفوبیا را تجربه می کنید، ممکن است:

اجتناب از موقعیت های تحریک کننده، مانند سوار شدن در هواپیما، مترو، آسانسور یا اتومبیل در هنگام ترافیک سنگین

در هر فضایی که وارد می شوید به طور خودکار و اجباری به دنبال خروجی ها می گردید

وقتی در اتاق هستید از بسته شدن درها می ترسید

هنگامی که در یک مکان شلوغ هستید، نزدیک یا مستقیما در کنار خروجی ها قرار می گیرید

علائم کلاستروفوبیا شما ممکن است در شرایط دیگری که در بالا ذکر نشده است، ایجاد شود. همچنین ممکن است تعریف یک فضای کوچک یا محدود را متفاوت از افراد دیگر تعریف کنید. این به این دلیل است که مردم حس و تفکر منحصر به فرد خود را از فضای شخصی یا نزدیک دارند.

حتما بخوانید: ترایپوفوبیا چیست

علت ترس از محیط بسته چیست

اطلاعات کمی در مورد عوامل ایجاد کننده کلاستروفوبیا وجود دارد. عوامل محیطی ممکن است نقش مهمی داشته باشند. افراد معمولا در دوران کودکی یا در سال های نوجوانی دچار کلاستروفوبیا می شوند. کلاستروفوبیا می تواند به اختلال عملکرد آمیگدال مربوط باشد، بخشی از مغز که نحوه پردازش ترس را کنترل می کند. فوبیا همچنین می تواند ناشی از یک رویداد آسیب زا باشد. در اینجا برخی از نمونه های فوبیای محیط بسته نام برده شده است.

1گیر افتادن در یک فضای تنگ یا شلوغ برای مدت طولانی در گذشته

2تجربه تلاطم در هنگام پرواز

3مجازات شدن یا قفل شدن در یک فضای کوچک، مانند حمام توسط کودکان دیگر و افراد قلدر یا حتی والدین

4گیر افتادن در حمل و نقل عمومی شلوغ

5رها شدن در یک فضای تنگ، مانند کمد به طور تصادفی

همچنین اگر با یک والدین یا یکی از اعضای خانواده که کلاستروفوبیا دارد، بزرگ شده باشید، احتمال ابتلا به کلاستروفوبیا بیشتر است. اگر کودکی ببیند که دوستش از یک فضای کوچک و بسته می ترسد، ممکن است خودش نیز ترس و اضطراب را با موقعیت های مشابه مرتبط کند.

از نظر فنی، دانشمندان بر این باورند که مواد شیمیایی عصبی، ناحیه ای از مغز به اسم آمیگدال را در حضور ترس بیش از حد تحریک می کنند. همچنین تصور می شود که یک جهش ژنتیکی می تواند خطر کلاستروفوبیا را در صورت داشتن آن نقص ژنی افزایش دهد.

حتما بخوانید: آگورافوبیا چیست

نحوه تشخیص کلاستروفوبیا

اگر کلاستروفوبیا دارید باید ترس از فضا های بسته داشته باشید و خودتان بدانید که این یک مشکل است، زیرا برای اجتناب از موقعیت هایی که ممکن است با فضا های بسته مواجه شوید، تلاش می‌کنید. پزشک شما می‌خواهد تایید کند که ترس شما در واقع یک فوبیا در مقابل یک ترس عادی است و این که نتیجه یک وضعیت پزشکی یا اختلال روانپزشکی نیست.

فوبیا به طور قابل توجهی در توانایی شما برای داشتن یک زندگی عادی اختلال ایجاد می کند. درمانگر شما ممکن است پرسشنامه‌ای به شما بدهد تا پر کنید یا مستقیما از شما بپرسد که کلاستروفوبیا چه تاثیری بر زندگی روزمره تان داشته است، چقدر ترس شما شدید است و چقدر آن را احساس می کنید، چگونه بر تعاملات شما با دوستان و خانواده تان تاثیر می گذارد و چگونه با آن کنار می آیید. درمانگر شما همچنین ممکن است سوالات دیگری درباره خودتان از شما بپرسد، از جمله تغییرات اخیر زندگی، عوامل استرس زا و هر دارو یا مکملی که مصرف می کنید.

حتما بخوانید: ترس از تنهایی

درمان کلاستروفوبیا چیست

کلاستروفوبیا بیشتر با روان درمانی درمان می شود. انواع مختلف مشاوره ممکن است به شما در غلبه بر ترس و درمان فوبیا و مدیریت عوامل محرک کمک کند. شما باید با درمانگر خود در مورد اینکه چه نوع درمانی برای شما بهتر عمل می کند، صحبت کنید. درمان ممکن است شامل یکی از موارد زیر باشد:

درمان شناختی رفتاری (CBT)

این نوع روان درمانی (گفتار درمانی) بر مدیریت فوبیای شما با تغییر طرز تفکر، احساس و رفتار شما تمرکز دارد. در طول CBT، شما:

• در مورد علائم خود صحبت می کنید و احساس خود را توصیف می کنید.

• فوبیای خود را عمیق تر کاوش کنید تا درک درستی از نحوه پاسخگویی به دست آورید.

• یاد بگیرید که چگونه تفکر خود را تشخیص دهید، ارزیابی مجدد کنید و تغییر دهید.

• از مهارت های حل مسئله برای یادگیری نحوه کنار آمدن استفاده کنید.

• به جای اجتناب از فوبیا با آن روبرو شوید.

• یاد بگیرید چگونه ذهن و بدن خود را آرام نگه دارید.

رفتار درمانی عقلانی-هیجانی (REBT)

رفتار درمانی عقلانی-هیجانی یک شکل عمل گرا از CBT است که بر زمان حال تمرکز دارد. REBT به نگرش ها، احساسات و رفتارهای ناسالم می پردازد و شامل باورهای غیر منطقی بحث برانگیز است تا به افراد کمک کند تا جایگزین های واقعی و سالم پیدا کنند.

حساسیت زدایی منظم

در این نوع روان درمانی که از درمان های رایج برای اختلالات اضطراب است، شما به تدریج در معرض موقعیت ترسناک خود قرار می گیرید. با قرار گرفتن در معرض تدریجی و مکرر، هدف این است که در موقعیت خاص خود احساس راحتی کنید. مواجهه درمانی و حساسیت زدایی ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• مواجهه مستقیم با فوبیای ترسناک خود، در زمان واقعی.

• یاد آوری و توصیف تجربه ترسناک خود.

• نگاه کردن به تصاویر یا استفاده از واقعیت مجازی برای نزدیک شدن به تجربه واقعی ترسناک و در عین حال در یک محیط امن باشید.

مواجهه درمانی می تواند به روش های مختلفی انجام شود. درمان همچنین شامل تمرینات آرام کردن اعصاب و تنفس است. روانشناس شما بر اساس شدت علائم شما یک برنامه منحصر به فرد برای شما ایجاد خواهد کرد.

غرقه سازی

این یک شکل از درمان به صورت قرار گرفتن در معرض آن موقعیت ترسناک است، که در آن فرد در معرض محرک فوبی خود قرار می گیرد تا زمانی که حمله اضطراب از بین برود. درک اینکه آنها با وحشتناک ترین شی یا موقعیت خود مواجه شده اند و هیچ آسیب واقعی به آنها وارد نشده است، می تواند قدرتمند باشد.

دارو درمانی

علاوه بر درمان و راهبرد های مقابله ای، گاهی اوقات دارو هایی برای درمان اضطراب ناشی از کلاستروفوبیا برای مدت کوتاهی تجویز می شود. به عنوان مثال، روانپزشک شما ممکن است داروهایی را برای درمان اضطراب در هنگام پرواز تجویز کند. دو گروه اصلی داروی ضد اضطراب که اغلب تجویز می شوند عبارتند از بنزودیازپین ها مانند آلپرازولام و مهارک ننده های انتخابی بازجذب سروتونین مانند سیتالوپرام.

روش های کمکی برای درمان

بسیاری از افراد مبتلا به کلاستروفوبیا از فضاهایی که باعث ایجاد این بیماری می شوند اجتناب می کنند. اما این ممکن است راه حل بلند مدت خوبی نباشد زیرا ممکن است در نهایت در موقعیتی ترسناک اما اجتناب ناپذیر قرار بگیرید. علاوه بر مراجعه به پزشک یا روان‌شناس، می توانید یکی از راه های زیر را امتحان کنید تا احساس بهتری را تجربه کنید:

• با کسی که به او اعتماد دارید صحبت کنید: اینکه کسی به ترس های کلاستروفوبیک شما گوش دهد می تواند برای شما مفید باشد.

• راهبرد های حفظ آرامش را بیاموزید: تمرینات تنفس عمیق (به آرامی و عمیق از طریق بینی نفس بکشید، سه ثانیه نگه دارید، به آرامی از طریق دهان نفس بکشید)، تمرکز حواس، مدیتیشن، آرام سازی پیشرونده عضلانی (تنش و شل کردن گروه های عضلانی) و روش های دیگر را برای درمان کلاستروفوبیا امتحان کنید. تجسم کنید و توجه خود را روی چیزی متمرکز کنید که باعث آرامش شما می شود.

• بررسی کنید که آیا سازمانی دوره ای برای غلبه بر ترس شما ارائه می دهد: به عنوان مثال، اگر از پرواز می ترسید، بررسی کنید که آیا یک شرکت هواپیمایی یا فرودگاه محلی شما کلاسی در مورد ترس از پرواز ارائه می دهد یا خیر.

• مراقب خود باشید: رژیم غذایی متعادل داشته باشید، عادات خواب خوب را دنبال کنید و حداقل پنج روز در هفته به مدت 30 دقیقه ورزش کنید. انتخاب سبک زندگی سالم می تواند اضطراب شما را کاهش دهد.

حتما بخوانید: ترس از آینده

 

 

سوالات متداول

1- کلاستروفوبیا چیست؟

ترس از فضا های بسته یا کلاستروفوبیا (Claustrophobia) زمانی تبدیل به فوبیا می شود که در متن مقاله توضیح کامل داده شده است.

2- علائم کلاستروفوبیا چیست؟

علائم کلاستروفوبیا در پی محرکی برای فوبیا، مانند قرار گرفتن در یک اتاق بسته یا یک فضای شلوغ ظاهر می شود که در متن مقاله شرح داده شده است.

3- علت ترس از محیط بسته چیست؟

افراد معمولا در دوران کودکی یا در سال های نوجوانی دچار کلاستروفوبیا یا ترس از فضای بسته می شوند که در متن مقاله توضیح کامل داده شده است.