آپنه خواب چیست

آپنه خواب اختلالی است که باعث می شود در هنگام خواب نفس خود را متوقف کنید. مغز شما سعی می کند با بیدار کردن شما به اندازه کافی برای نفس کشیدن از شما محافظت کند، اما این مانع از خواب آرام و سالم می شود. با گذشت زمان، این وضعیت می تواند عوارض جدی ایجاد کند. با این حال این وضعیت اغلب بسیار قابل کنترل است، به خصوص با رعایت دقیق درمان های تجویز شده.

بنابراین آپنه خواب یک اختلال خواب بالقوه جدی است که در آن تنفس به طور مکرر متوقف و شروع می شود. اگر با صدای بلند خروپف می کنید و حتی پس از یک خواب کامل شبانه احساس خستگی می کنید، ممکن است دچار آپنه خواب باشید. در این مقاله در مورد آپنه انسدادی خواب، علت و راه های درمان این اختلال صحبت شده است.

آپنه خواب چیست

آپنه خواب یک اختلال خواب است که باعث می شود در هنگام خواب نفس خود را متوقف کنید. کلمه "آپنه" از کلمه یونانی "بی نفس" گرفته شده است. آپنه خواب به این دلیل اتفاق می افتد که تنفس در خواب متوقف می شود. این اتفاق یا به دلیل انسداد راه هوایی شما (آپنه انسدادی خواب) میس باشد یا به این دلیل است که مغز شما به درستی تنفس شما را کنترل نمی کند (آپنه مرکزی).

کمبود اکسیژن در نتیجه یک واکنش بقا را فعال می کند که شما را به اندازه کافی بیدار می کند تا تنفس را از سر بگیرید. در حالی که این واکنش شما را زنده نگه می دارد، چرخه خواب شما را نیز قطع می کند. این از خواب آرام جلوگیری می کند و می تواند اثرات دیگری داشته باشد، از جمله ایجاد استرس که می تواند عواقب بالقوه کشنده ای داشته باشد.

این وضعیت با خروپف معمولی یا اولیه متفاوت است. خروپف اولیه می تواند ناشی از شرایط بینی یا گلو، سبک خواب (به ویژه خوابیدن به پشت)، اضافه وزن یا سن بالاتر، یا استفاده از الکل یا سایر داروهای افسردگی باشد. در حالی که خروپف اولیه و خروپف مربوط به آپنه خواب هر دو زمانی اتفاق می افتند که بافت های پشت گلو شما می لرزند، اما افراد مبتلا به آپنه خواب خروپفشان بسیار بلند تر از آن هایی است که خروپف معمولی دارند، مکث در حین نفس کشیدن (بیش از 10 ثانیه) داشته، نفس های کم عمق می کشند یا بریده بریده نفس کشیده و بی قرار هستند.

حتما بخوانید: درمان بی خوابی

 

 

علائم آپنه انسدادی خواب

معمولا اولین علائم آپنه انسدادی خواب را متوجه نمی شوید. در عوض همسرتان ممکن است شما را از آن ها آگاه کند. شایع ترین علائم و نشانه ها عبارتند از:

خرناس

خستگی یا خواب آلودگی در طول روز

بی قراری هنگام خواب، یا بیداری های منظم شبانه

خشکی دهان یا گلو درد هنگام بیدار شدن از خواب

مشکل در تمرکز، فراموشی، یا بدخلقی

افسردگی یا اضطراب

نیاز دائمی به ادرار کردن در شب

عرق شبانه

اختلال عملکرد جنسی

سردرد

افراد مبتلا به آپنه خواب مرکزی معمولا می گویند که زیاد از خواب بیدار می شوند یا بی خوابی دارند. اما ممکن است هنگام بیدار شدن نیز احساس خفگی یا نفس نفس زدن داشته باشند. علائم ممکن است در کودکان به وضوح آشکار نباشد، اما علائم هشدار دهنده عبارتند از:

سستی یا خواب آلودگی، که ممکن است دیگران آن را به عنوان تنبلی در کلاس اشتباه بگیرند

عملکرد ضعیف مدرسه

مشکل در بلع

تنفس دهانی در طول روز

حرکت قفسه سینه به سمت داخل هنگام دم

عرق کردن زیاد در شب

شب ادراری کودکان

وضعیت های خواب غیر معمول، مانند خوابیدن روی دست ها و زانوها یا با گردن بیش از حد کشیده

اختلالات یادگیری و رفتاری

حتما بخوانید: بی خوابی کودکان

علت آپنه خواب چیست

آپنه خواب معمولا دلایل خاصی دارد و شواهدی وجود دارد که نشان می دهد این اختلال در خانواده ها به صورت ژنتیکی وجود دارد. علت اختلالات تنفسی بین آپنه انسدادی خواب و آپنه مرکزی خواب متفاوت است. در اینجا علت هر دو را مشاهده می کنید.

علل آپنه انسدادی خواب

در افراد مبتلا به آپنه انسدادی خواب، ماهیچه های پشت گلو در طول خواب شل می شوند و فضای عبور هوا را کاهش می دهند. خروپف با باریک شدن راه هوایی رخ می دهد و هنگامی که راه هوایی مسدود می شود، فرد اکسیژن کافی دریافت نمی کند. کمبود اکسیژن باعث بیدار شدن جزئی یا کامل به منظور بازگرداندن جریان هوا می شود. این اختلالات تنفسی به طور مکرر در طول خواب اتفاق می افتد.

علل آپنه مرکزی خواب

آپنه خواب مرکزی به دلیل مشکلاتی در نحوه ارتباط مغز با عضلات مسئول تنفس ایجاد می شود. برای افراد مبتلا به این نوع اپنه خواب، بخشی از مغز به نام ساقه مغز نمی تواند به درستی سطوح دی اکسید کربن در بدن را در طول خواب تشخیص دهد. این منجر به اپیزود های مکرر تنفس می شود که کند تر و کم عمق تر از آن چه باید باشد، هست.

جدای از این مسئله عوامل مختلف دیگری نیز باعث ایجاد آپنه خواب می شوند. خطر ابتلا به آپنه انسدادی خواب با افزایش سن افزایش می یابد تا زمانی که فرد در دهه 60 و 70 زندگی خود قرار گیرد. در ضمن مردان عموما بیشتر در معرض آپنه انسدادی خواب هستند، به ویژه در مراحل اولیه بزرگسالی و این اختلال بیشتر در افرادی رخ می دهد که دارای ویژگی های آناتومیکی خاص از جمله زبان بزرگتر و فک پایین کوتاه تر هستند.

همچنین مطالعات متعدد ارتباط بین شاخص توده بدنی بالاتر (BMI) و افزایش خطر ابتلا به آپنه انسدادی خواب را نشان داده است. برخی تحقیقات دیگر نیز نشان داده اند که خطر آپنه انسدادی خواب در افرادی که سیگار می کشند در مقایسه با افرادی که سیگار را ترک کرده اند یا هرگز سیگار نکشیده اند، به میزان قابل توجهی بیشتر است. در ضمن الکل و برخی دارو های تجویزی و مخدر با افزایش خطر آپنه انسدادی خواب مرتبط هستند.

شرایط هورمونی مانند تیروئید کم کار یا تولید بیش از حد هورمون رشد ممکن است خطر آپنه انسدادی خواب را افزایش دهد. همچنین افراد مبتلا به برخی مشکلات پزشکی، از جمله چندین بیماری قلبی و ریوی، ممکن است تمایل بیشتری به آپنه خواب داشته باشند. هنگامی که افراد به پشت می خوابند، آپنه خواب ممکن است ایجاد شود یا بدتر شود.

حتما بخوانید: مراحل خواب

درمان آپنه خواب

در حالی که هیچ درمانی برای آپنه خواب وجود ندارد، مطالعات نشان می دهد که برخی از عوامل سبک زندگی می توانند آپنه خواب شما را معکوس کنند یا شدت آن را کاهش دهند. سایر گزینه های درمانی یا جراحی نیز می توانند وضعیت را معکوس کنند. در ادامه برخی راه های درمان آپنه خواب شرح داده شده است.

درمان های خانگی آپنه خواب

ممکن است بتوانید آپنه خفیف خواب را با تغییراتی و اصلاح سبک زندگی درمان کنید. پزشک ممکن است به شما موارد زیر را توصیه کند:

• کاهش وزن: حدود نیمی از افراد مبتلا به آپنه خواب اضافه وزن دارند. اگر مقداری وزن اضافی دارید، ممکن است بافت اضافی در گلو نیز داشته باشید که تنفس را سخت تر می کند. کاهش وزن حتی چند کیلو اغلب می تواند علائم شما را بهبود بخشد.

• از الکل و قرص های خواب آور استفاده نکنید: آن ها قدرت عضلانی پشت گلو را کاهش می دهند که می تواند در جریان هوا اختلال ایجاد کند.

• تغییر وضعیت خواب: اگر به پشت نخوابید، ممکن است راحت تر نفس بکشید.

• سیگار نکشیدن: سیگار کشیدن می تواند تورم در راه هوایی فوقانی شما را افزایش دهد، که ممکن است هم خروپف و هم آپنه را بدتر کند.

• آلرژی را درمان کنید: آلرژی بینی بافت های راه هوایی شما را متورم می کند و آن ها را باریک تر می کند، بنابراین تنفس سخت تر می شود. از پزشک خود بپرسید که چگونه آنها را تحت کنترل در آورید.

فشار مثبت راه هوایی (PAP) و تهویه تطبیقی

فشار مثبت راه هوایی روشی است که از یک دستگاه تخصصی برای افزایش فشار هوای داخل راه هوایی در هنگام دم استفاده می کند. این روش می تواند آپنه خواب انسدادی، مرکزی و مختلط را درمان کند. فشار دادن هوای تحت فشار به سمت نای باعث باز نگه داشتن آن می شود تا بتوانید نفس بکشید. این دستگاه ها هوا را از طریق شلنگی که به ماسک خاصی که هنگام خواب روی صورت خود می زنید وصل می شود، عبور می دهند. ماسک ها می توانند بینی، دهان یا هر دو را بپوشانند و انواع و سبک های مختلفی برای انتخاب وجود دارد. این دستگاه ها فشار هوای داخل راه هوایی و ریه ها را هنگام دم افزایش می دهند و از فشار دادن بافت های اطراف به راه هوایی جلوگیری می کنند.

دستگاه های دهانی

آپنه انسدادی خواب زمانی اتفاق می افتد که بافت نرم سر یا گردن، به ویژه اطراف دهان و فک، روی نای شما به سمت پایین فشار می آورد. دستگاه های مخصوص دهانی می توانند به نگه داشتن فک و زبان شما در موقعیتی کمک کنند که فشار را از نای شما دور نگه دارد. دندان پزشکان و متخصصان دارو های خواب اغلب با هم کار می کنند تا این ها را برای افرادی که به آن ها نیاز دارند بسازند.

جراحی برای آپنه خواب

اگر راه های قبلی کمکی نکرده باشند یا اگر مشکل پزشکی دارید که گلویتان را خیلی باریک می کند، ممکن است برای آپنه خواب نیاز به جراحی داشته باشید. این بیماری ها شامل بزرگ شدن لوزه ها، فک پایین کوچک یا انحراف تیغه بینی (زمانی که دیواره بین سوراخ های بینی شما خارج از مرکز است) می شود. برخی جراحی ها شامل موارد زیر است:

• جراحی بینی: این کار مشکلات بینی مانند انحراف تیغه بینی را برطرف می کند.

• جراحی پیشرفته فک پایین: این کار برخی از مشکلات صورت یا انسداد گلو را که در آپنه خواب نقش دارند، برطرف می کند.

پزشک شما ممکن است تعدادی آزمایش را قبل از جراحی انجام دهد تا مشخص کند به چه نوع جراحی ممکن است نیاز داشته باشید. این آزمایش ها ممکن است شامل روش های آندوسکوپی باشد، که در آن لوله های انعطاف پذیر با دوربین در هنگام خواب برای جستجوی انسداد در بینی و گلو قرار می گیرند. پزشک شما همچنین ممکن است از اسکن هایی مانند اشعه ایکس، سی تی یا ام آر آی برای بررسی انسداد استفاده کند.

دارو برای آپنه مرکزی خواب

علاوه بر راه های نام برده شده برخی دارو ها وجود دارند که ممکن است به آپنه مرکزی خواب کمک کنند. برخی از نمونه های این دارو ها عبارتند از دار های خواب‌آور (تشویق کننده خواب)، دارو های محرک تنفسی و غیره. با این حال، هیچ یک از این داروها به طور رسمی تایید یا به طور قطعی برای این استفاده پذیرفته نشده اند و باید حتما با پزشک مشورت کنید.

حتما بخوانید: خوابگردی چیست

 

 

سوالات متداول

1- آپنه خواب چیست؟

آپنه خواب یک اختلال خواب است که باعث می شود در هنگام خواب نفس خود را متوقف کنید که در متن مقاله شرح داده شده است.

2- علائم آپنه انسدادی خواب چیست؟

معمولا اولین علائم آپنه انسدادی خواب را متوجه نمی شوید، در عوض همسرتان ممکن است شما را از آن ها آگاه کند که در متن مقاله مطرح شده است.

3- علت آپنه خواب چیست؟

آپنه خواب معمولا دلایل خاصی دارد و شواهدی وجود دارد که نشان می دهد این اختلال در خانواده ها به صورت ژنتیکی وجود دارد که در متن مقاله توضیح داده شده است.