حافظه چیست

برای مشاوره تقویت حافظه

همه ما انسان ها به واسطه هوش و حافظه ای که داریم، فکر می کنیم، می آموزیم، خاطرات را به یاد می آوریم و به طور کلی یک تصویر کاملی از زندگی شخصی خود و دنیایی که در آن زندگی می کنیم داریم. اگر انواع حافظه را بشناسید به خوبی متوجه می شوید که هر کدام از عملکردهای ما به حافظه ی جداگانه ای مربوط می شود.

بنابراین حافظه کوتاه مدت و حافظه بلند مدت دارای عملکرد متفاوتی با یکدیگر هستند که هر کدام از آنها وظایف خود را انجام می دهند. در ادامه این بخش تصمیم داریم تا شما را با نحوه عملکرد و شکل گیری حافظه آشنا کنیم. با ما همراه باشید.

حافظه چیست

اگر بخواهیم با دید کلی تعریف حافظه را برایتان عنوان کنیم باید بگوییم حافظه قوه ای است که توانایی ثبت و ضبط وقایع و اطلاعات زیادی را دارد. شما می توانید اطلاعات مختلفی را به انواع حافظه های خود بسپارید و در مواقع نیاز آنها را به خاطر بیاورید. حافظه شما توانایی ذخیره سازی اطلاعات، رمزگذاری و بازیابی آنها را دارد. بنابراین عملکرد پیچیده ای دارد و تمام وقایع مهم زندگی را در خود نگهداری می کند.

همانطور که می دانید عملکرد حافظه صد در صد بی عیب و نقص نیست. زیرا برای همه ما پیش آمده است که بسیاری از اطلاعات را فراموش کنیم یا فقط بخشی از آن را به یاد بیاوریم. بنابراین عملکرد حافظه نیز دچار اختلال می شود و گاهی ممکن است حتی کوچکترین و جزئی ترین مسائل نیز به خاطرمان نیاید.

از آنجایی که حافظه به نوعی توانایی های انسان را در خود ذخیره می کند، سلامت و تقویت آن اهمیت بسیار زیادی دارد. پس در صورتی که عملکرد حافظه مختل شود، ممکن است در بسیاری از مهارت ها و توانایی های انسان نیز اختلال به وجود بیاید و در آینده فرد دچار زوال عقل و سایر اختلالات شود.

در صورتی که حافظه دچار مشکل و یا بیماری های مختلفی مثل آلزایمر شود، قطعا عملکرد کلی بدن را نیز تحت تاثیر خود قرار می دهد. زیرا احتمال دارد فرد به دنبال فراموشی که با آن درگیر است، قادر به انجام بسیاری از فعالیت های روزانه خود نباشد. آیا می دانید انواع حافظه چگونه کار می کنند و چه عملکردی دارند؟ به طور کلی نحوه عملکرد حافظه به گونه ای است که بخش بازیابی اطلاعات، ذخیره سازی آنها و نگهداری با هماهنگی و نظم به خصوصی انجام شود. به همین علت می توان گفت عملکرد حافظه منظم است. حال بهتر است برای آشنایی بیشتر با عملکرد حافظه با انواع حافظه و نحوه شکل گیری خاطرات در آن آشنا شویم. با ما همراه باشید.

نحوه عملکرد حافظه

آیا می دانید انواع حافظه ما چگونه کار می کنند؟ به طور کلی مرحله اول مرحله درک و تجزیه و تحلیل وقایع است. یعنی مغز اتفاقات پیش آمده را در کسری از ثانیه پردازش می کند. تمامی این وقایع و اتفاقات که از طریق حواس پنجگانه درک می شوند، به واسطه اعصاب، به حافظه می رسند. این اطلاعات همگی در حافظه حسی که یکی از انواع حافظه است، پردازش و ذخیره می شوند. به خاطر داشته باشید حافظه حسی توانایی کمی برای ذخیره و نگهداری اطلاعات دارد و اطلاعاتی که در این حافظه ذخیره می شوند، به سرعت به مرحله بعدی منتقل می شوند.

پس از آن که اطلاعات در حافظه حسی پردازش شدند، به مرحله بعدی یعنی حافظه فعال یا حافظه کوتاه مدت منتقل می شوند. در این مرحله بخشی از اطلاعات که مفید است، در حافظه ذخیره سازی می شود و بخش دیگر آن که کارآمد نیست از ذهن پاک می شود. البته باید این را در نظر بگیرید که ظرفیت حافظه کوتاه مدت نیز بسیار پایین است و توانایی ذخیره اطلاعات زیادی را ندارد.

در مرحله سوم و مرحله آخر نوبت فعال شدن حافظه بلند مدت است. حافظه بلند مدت که یکی دیگر از انواع حافظه است، توانایی ذخیره اطلاعات بسیار زیادی را در خود دارد. قدرت این بخش از حافظه در به یاد آوردن وقایع بسیار شگفت انگیز است. بنابراین شما می توانید دستورالعمل های زندگی را در این حافظه ذخیره کنید و در صورت نیاز آنها را به خاطر بیاورید. به خاطر داشته باشید در هر سه مرحله، یک نظم و هماهنگی به خصوصی وجود دارد. به همین خاطر شما توانایی یادگیری، ذخیره سازی اطلاعات و به خاطر آوردن آنها را دارید. در واقع این قدرت حافظه و هماهنگی انواع حافظه با یکدیگر است تا باعث می شود ما همه چیز را به خاطر بسپاریم و در مواقع لزوم از آنها استفاده کنیم.

انواع حافظه چیست

همانطور که در بخش های قبلی به این موضوع اشاره کردیم، حافظه انواع مختلفی دارد. هر کدام از بخش های حافظه وظیفه به خصوصی را به عهده دارند که در نهایت باعث می شوند تا ما از قدرت و توانایی این قوه مهم در بدنمان بهره مند شویم. حال بهتر است انواع حافظه و عملکرد آنها را به دقت مورد بررسی قرار دهیم.

1حافظه حسی

اولین بخش از حافظه، حافظه حسی است. آیا می دانید این بخش چرا با عنوان حسی نامگذاری شده است؟ زیرا تمامی اطلاعاتی که وارد این بخش می شوند، از طریق حواس پنجگانه یعنی چشایی، بویایی، لامسه، بینایی و شنوایی وارد حافظه می شوند. بنابراین شما در ابتدا از طریق تمرکز حواس پنجگانه تان این اطلاعات را حس می کنید و سپس از طریق سیگنال های عصبی این اطلاعات وارد حافظه حسی می شوند. حافظه حسی یکی از انواع حافظه است که توانایی چندانی در ذخیره سازی اطلاعات ندارد. به همین علت اطلاعاتی که وارد این مرحله از حافظه می شوند، تنها در کسری از ثانیه در آن باقی می مانند. در واقع ممکن است در روز اطلاعات زیادی از طریق حواس پنجگانه وارد این حافظه شوند، اما ظرفیت آن برای نگهداری این اطلاعات بسیار پایین است.

2حافظه کوتاه مدت

یکی دیگر از انواع حافظه، حافظه کوتاه مدت است. فرض کنید شما کاملا عادی و بی تفاوت در حال تماشای یک منظره آرام و زیبا هستید. در این هنگام حافظه حسی شما ست که فعال است و اطلاعات را در خود پردازش می کند. در واقع شما موضوع خاصی را بررسی نمی کنید فقط از تماشای طبیعت زیبا لذت می برید. ناگهان متوجه حرکت و جنبش یک حیوان می شوید و به یک نقطه توجه می کنید تا ببینید چه حیوانی در آنجا است. در این لحظه حافظه کوتاه مدت شما وارد عمل شده است. زیرا توجه کردن و دقت کردن اطلاعات را به حافظه کوتاه مدت منتقل می کند. به خاطر داشته باشید حافظه کوتاه مدت فرار است و اطلاعات در آن برای مدت طولانی نمی مانند.

3حافظه بلند مدت

یکی دیگر از انواع حافظه، بلند مدت یا فعال است. این نوع حافظه که محل اصلی ذخیره سازی اطلاعات است، توانایی ذخیره سازی اطلاعات بسیار زیادی را در خود دارد. در واقع می توان گفت حافظه بلند مدت تلفیقی از حافظه کوتاه مدت و حافظه حسی است. زیرا هم اطلاعاتی که حس شده و هم اطلاعاتی که به آنها توجه شده را در خود ذخیره می کند. زمانی که شما محاسبات ریاضی انجام می دهید، در واقع این حافظه بلند مدت شماست که درگیر است و اطلاعات زیادی را در خود ذخیره می کند.

نحوه شکل گیری خاطرات در حافظه

حال که با انواع حافظه و نحوه عملکرد آنها آشنا شدید شاید این سوال در ذهنتان به وجود بیاید که خاطرات چگونه در حافظه ما شکل می گیرند و ثبت می شوند؟ همه ما در زندگی خود خاطرات خوب و بدی را تجربه کرده ایم که ممکن است بعضی از آنها را به خاطر سپرده باشیم و بعضی دیگر از ذهنمان پاک شده باشد. منظور از خاطرات، وقایعی هستند که در طول روزهای گذشته و یا سال های گذشته برای شما اتفاق افتاده باشند. به طور مثال اینکه شما دیروز ناهار چه غذایی میل کردید و اینکه سال گذشته در بهار به مسافرت رفته اید یا خیر؛ همگی جزو خاطرات به حساب می آیند.

فرآیند شکل گیری خاطرات در واقع همان فرآیند ذخیره سازی اطلاعات در حافظه است. پس از اینکه حافظه شما اطلاعات را پردازش کرد، آنهایی را که توجه شما را به خود جلب کرده اند، به حافظه بلند مدت ارسال می کند. حافظه بلند مدت که توانایی نگهداری و ذخیره سازی میلیون ها اطلاعات را دارد، این وقایع را در خود ثبت می کند.

حافظه چیست

همانطور که در بخش قبلی به شما گفتیم حافظه بلند مدت یکی از انواع حافظه است، حالا باید بگوییم این حافظه نیز از بخش های مختلفی تشکیل شده است بنابراین حافظه بلند مدت به واسطه بخش های مختلفی که دارد، اعم از بخش رویدادها، بخش معنایی و بخش رویه ای تمامی وقایع و اتفاقات را در خود ثبت می کند و گاهی برای تا آخر عمر آنها را در خود ثبت می کند. در صورتی که فراموشی به سراغ انسان بیاید، در واقع بخش مهم حافظه یعنی حافظه بلند مدت با مشکل روبرو شده است.

بنابراین اختلالات در حافظه و یا فراموش کردن وقایع به دلیل ضعف حافظه بلند مدت است. آیا می دانید چگونه می توان از این اتفاق جلوگیری کرد؟ در ادامه روش جلوگیری از این اتفاق را برایتان عنوان می کنیم.

راه های تقویت حافظه چیست

برای جلوگیری از ضعیف شدن حافظه و بروز علائم آلزایمر و سایر مشکلات بهتر است با روش های ساده نسبت به تقویت حافظه تان اقدام کنید. این روش ها برای تقویت انواع حافظه مفید هستند. بنابراین می توانید با کمک آنها حافظه خود را تقویت کنید. یکی از بهترین راه های تقویت حافظه، مطالعه کردن است. هرگز اجازه ندهید مغز شما در حالت رکود قرار بگیرد. بهتر است با مطالعه همیشه مغز و حافظه تان را فعال نگه دارید.

همچنین انجام بازی های فکری مانند حل کردن جدول، بازی شطرنج و... هم به نوعی ورزش ذهنی به حساب می آید و هم در تقویت حافظه تاثیرگذار است. توجه به کیفیت تغذیه و رژیم غذایی و استفاده از مواد غذایی که باعث تقویت مغز و حافظه می شوند نیز روش موثری است. گردو، عسل، کندر و... همگی جزو مواد خوراکی هستند که به تقویت حافظه کمک زیادی می کنند. شما می توانید با مصرف این مواد غذایی به تقویت حافظه تان کمک زیادی کنید.